Paniaga

Paniaga – Termin ten był czymś pośrednim między przezwiskiem a pieszczotliwym zdrobnieniem. A urobili go ,,skubaje”. I znowu przezwisko, coś jak słówko pieszczotliwe. Jeszcze w okresie międzywojennym oznaczało ucznia gimnazjum, względnie później liceum. A wywodziło się od słowa ,,student”, jak ongiś powszechnie nazywano uczniów gimnazjalnych. Jakby z zawadiackim wydźwiękiem. Zaś Paniaga to nic innego jak ulica Trzeciego Maja, jeszcze w okresie międzywojennym nazywaną Pańską. W ciągu ponad pół wieku bowiem nazywała się Herrengasse po niemiecku, a ulica Pańska po polsku.

Panorama Rzeszowa

Skrzyżowanie ulic Bernardyńskiej i Grunwaldzkiej nazywano też placem Grunwaldzkim, odkąd postawiono tam pomnik w 500. rocznicę bitwy pod Grunwaldem. W głębi ulicy Grunwaldzkiej budynki Wyższej Szkoły Żeńskiej oraz Szkoły imienia Cesarzowej Elżbiety. Nauka w tej szkole trwała 10 lat i były to już prawie ,,studia”. Dziewczęta, jej absolwentki, po złożeniu dodatkowego egzaminu mogły pracować jako nauczycielki. Dziś ten piękny gmach ,,odziedziczyli” studenci Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Synagoga Nowomiejska

Żydzi osiedlili się w Rzeszowie w końcu XV wieku. Byli oni istotną częścią krajobrazu naszego miasta, w znacznej mierze decydującą o jego ogólnym charakterze. Przyjąć można, że pierwsza synagoga w Rzeszowie była drewniana i skromna. Ale już w XVI wieku kolonia żydowska musiała być tak liczna i bogata, że zbudowała okazałą synagogę z łupanego kamienia. W XVII wieku zbudowano nową i to o wiele większą, zwaną później ,,Nowomiejską”. Nazwa wzieła się stąd, że od drugiej połowy XVII wieku do II wojny światowej obok polskiego ,,Starego Miasta” istniało ,,Nowe”, wyłącznie żydowskie.

Ulica Zamkowa

Powstała na miejscu moczaru będącego częścią dawnego Jeziora Bernardyńskiego, długo zasypywanego gruzem i śmieciami.
W dwudziestoleciu międzywojennym ulica Zamkowa skręcała ostro przed skrzyżowaniem z ulicą Skarbową (nazwę wzięła od gmachu Urzędu Skarbowego). Obecnie przed budynkiem tym znajduje się skwer i parking.